Sản Xuất Xi Măng Ở Việt Nam

Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy trong 2 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu xi măng sang Trung Quốc đạt 3,4 triệu USD, giảm 98% so với cùng kỳ năm 2022. Riêng xuất khẩu clinker (xi măng dạng thô) của Việt Nam sang Trung Quốc chiếm nhiều nhất trên Thế giới.

Phòng điều khiển trung tâm CCR và hệ thống điện

Hoạt động của tất cả các thiết bị trong dây chuyền sản xuất được giám sát và điều khiển từ phòng trung tâm (CCR), thông qua các thiết bị đo lường và điều khiển, được thiết kế và cung cấp bởi hãng ABB -Thụy Sĩ. Hệ thống điều khiển phối liệu được kiểm soát trực tuyến (online) từ phòng QC thông qua hệ thống X-Ray thế hệ mới nhất của hãng Themor –Thụy Sĩ. Bên cạnh đó, hệ thống QCS kết nối với các trạm định lượng thông qua hệ thống DCS, để nâng cao và ổn định chất lượng sản phẩm.

Tất cả các hoạt động của thiết bị trong dây chuyền sản xuất được giám sát & điều khiển từ phòng trung tâm ( CCR) thông qua các thiết bị đo lường & điều khiển, được thiết kế & cung cấp bởi hãng ABB – Thụy Sĩ.

Hệ thống đóng bao được chế tạo theo thiết kế của các hãng Haver &Boecker – Đức, được biết đến là hệ thống đóng bao sản phẩm chuẩn xác và đáng tin cậy. Đặc biệt hệ thống có khả năng đóng gói được rất nhiều chủng loại vỏ bao theo yêu cầu riêng của từng thị trường. Đây là điểm cộng cho các sản phẩm xi măng Long Sơn khi xuất khẩu sang thị trường khu vực và trên thế giới.

» Bộ Xây dựng dự báo đầu ra cho xi măng sẽ cải thiện năm 2025, mặc dù tình hình kinh tế thế giới có thể phức tạp do xung đột vũ trang, đồng thời cũng đưa ra các giải pháp để bình ổn thị trường xi măng trong thời gian tới.

» Những tháng cuối năm, ngành Xi măng đang cho thấy dấu hiệu phục hồi sau thời gian dài đối mặt với nhiều khó khăn. Động lực tăng trưởng đến từ sự cải thiện trong nhu cầu nội địa và các biện pháp tiết giảm chi phí sản xuất của doanh nghiệp. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức từ yếu tố cung - cầu và áp lực về chi phí.

» Thị trường xi măng tháng 10 cho thấy khả năng có sự phục hồi đáng kể, tuy nhiên vẫn đối mặt với nhiều thách thức từ yếu tố cung - cầu và áp lực về chi phí.

» Theo thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, 8 tháng đầu năm 2024 cả nước xuất khẩu gần 20,55 triệu tấn xi măng và clinker, thu về gần 788,8 triệu USD, giảm 3,2% về lượng và giảm 14,5% về kim ngạch so với 8 tháng đầu năm 2023. Giá xuất khẩu cũng giảm 11,6%, đạt trung bình 38,4 USD/tấn.

» Theo số liệu thống kê từ Báo cáo ngành Xi măng, sản lượng sản xuất toàn ngành trong tháng 8 vừa qua ước đạt 7,06 triệu tấn, tăng 8% so với cùng kỳ tháng trước. Mặc dù thời tiết mưa nhiều, nhưng thị trường trong nước vẫn ghi nhận sản lượng tiêu thụ khá.

» Ngành Xi măng Việt Nam hiện đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng, khi Bộ Xây dựng báo cáo sản lượng và doanh số bán hàng giảm mạnh trong suốt năm 2023 và 8 tháng đầu năm 2024.

» Dù phải đối diện nhiều khó khăn khi nhu cầu tiêu thụ thấp, nguồn cung vượt cầu khiến cạnh tranh về giá bán ngày càng gay gắt, song với tinh thần chủ động, sáng tạo, các doanh nghiệp ngành Xi măng trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá đã nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn về thị trường, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm.

Những năm qua, ngành công nghiệp sản xuất xi măng của Việt Nam đã có bước tăng trưởng mạnh mẽ. Đặc biệt, thiết bị công nghệ sản xuất ngang tầm với mức tiên tiến trung bình của thế giới, một số đạt trình độ hiện đại.

Đánh giá về ngành sản xuất xi măng, Tiến sĩ Nguyễn Quang Hiệp - Phó Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng) - cho biết, Việt Nam đang xếp thứ 5 trên thế giới về năng lực sản xuất, chỉ sau Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ và Nga. Trong vòng 10 năm, kể từ 2009, năng lực sản xuất xi măng tăng hơn 2 lần (từ 45,5 triệu tấn/năm lên khoảng gần 100 triệu tấn/năm), đưa Việt Nam từ nước phải nhập xi măng và clinker trở thành nước xuất khẩu xi măng và clinker lớn nhất thế giới với hơn 30 triệu tấn vào năm 2018, gấp đôi Thái Lan là nước đứng thứ 2.

Nhà máy xi măng Xuân Thành Hà Nam sử dụng dây chuyền công nghệ FLSmidth - Đan Mạch. (Ảnh: Xi Măng Xuân Thành)

Bên cạnh đó, tất cả dây chuyền xi măng lò đứng đã dừng sản xuất clinker theo quy định tại Quyết định 1488/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Các nhà máy xi măng đã và đang đầu tư hệ thống quan trắc môi trường tự động, kết nối về Sở Tài nguyên và Môi trường địa phương theo quy định của pháp luật về môi trường. Công tác bảo vệ môi trường, xử lý các loại rác thải, chất thải đang được Chính phủ và cộng đồng rất quan tâm.

Đáng chú ý, về công nghệ sản xuất, tất cả các dây chuyền xi măng (84 dây chuyền) ở Việt Nam đều sản xuất theo phương pháp khô, lò quay, tháp trao đổi nhiệt cyclon. Các dự án đầu tư sau năm 2011 đều sử dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại trên thế giới, đạt tiêu chuẩn châu Âu. Đặc biệt, có những dây chuyền sản xuất đã đi vào vận hành với công suất lớn (từ 4,5-5 triệu tấn xi măng/năm) và công nghệ hiện đại nhất trên thế giới như: Dây chuyền 2 Nhà máy xi măng Công Thanh; dây chuyền 2 và dây chuyền 3 (đang đầu tư) của Nhà máy xi măng Xuân Thành.

Nhiều tổ chức nghiên cứu khoa học - công nghệ, doanh nghiệp đã đẩy mạnh nghiên cứu và áp dụng công nghệ tận dụng nhiệt thừa khí thải trong các nhà máy xi măng để sản xuất điện. Việc tự túc một phần sản lượng điện góp phần giảm thiểu tác động của thiếu điện. Bên cạnh đó, nhiều dự án tận dụng nguồn chất thải của các ngành công nghiệp như tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, hóa chất; rác thải sinh hoạt làm nguyên liệu, nhiên liệu cho ngành xi măng, nhằm tiết kiệm chi phí sản xuất, nâng cao hiệu quả đầu tư và bảo đảm môi trường.

Nhờ đẩy mạnh áp dụng khoa học - công nghệ, các loại xi măng sản xuất ở nước ta hoàn toàn đáp ứng các tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN); tiêu chuẩn châu Âu (EN), tiêu chuẩn của các nước như Hoa Kỳ (ASTM), Nhật Bản (JIS), Trung Quốc (GB)... Các tiêu chuẩn Việt Nam thường xuyên được cập nhật, bổ sung và ngày càng tương đồng với tiêu chuẩn xi măng của các nước phát triển.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, Tiến sĩ Nguyễn Quang Hiệp cũng cho biết, hiện nay còn 29 dây chuyền sản xuất xi măng có công suất từ 0,25 - 0,65 triệu tấn/năm. Đây là những dây chuyền đã đầu tư từ lâu, có công nghệ lạc hậu, mức tiêu hao nhiên liệu lớn, tạo ra sản phẩm có giá thành cao, sức cạnh tranh thấp.

Do đó, thời gian tới cần có lộ trình để nâng cấp, cải tạo 29 dây chuyền này nhằm tăng năng suất lao động, giảm tiêu hao nguyên, nhiên liệu, năng lượng, giảm chi phí sản xuất, tăng sức cạnh tranh; đồng thời đầu tư những dây chuyền có quy mô công suất lớn, công nghệ hiện đại, tự động hóa và cơ giới hóa cao, tiêu hao ít nhiên liệu, bảo vệ môi trường.

Theo TS. Nguyễn Quang Cung - Chủ tịch Hiệp hội Xi măng Việt Nam: Đến năm 2030, đặc biệt đến năm 2045 phải phát triển công nghiệp xi măng đạt trình độ tiên tiến thế giới theo tiêu chí phát triển bền vững và kinh tế tuần hoàn. Theo đó, đầu tư phát triển xi măng theo hai hướng: Cải tạo nâng cấp dây chuyền hiện có, đầu tư có kiểm soát các dây chuyền mới theo công nghệ cao...